Trong thế kỷ của biển và đại dương, Việt Nam mang khát vọng trở thành quốc gia mạnh giàu từ nguồn tài nguyên này. Để khát vọng đó thành hiện thực, các chiến lược, đề án của Trung ương đã xác định nuôi biển chính là một trong những giải pháp và là xu thế tất yếu nhằm phát huy lợi thế quốc gia rừng vàng - biển bạc.
Tuy nhiên thực tiễn nuôi biển ở các địa phương hiện nay đang gặp phải nhiều rào cản về pháp lý, chồng chéo về quy hoạch, riêng việc xin cấp phép khiến nhiều doanh nghiệp nản lòng.
Đây là trang trại nuôi biển của Hợp tác xã Thắng Lợi tại huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh. Đầu tư nuôi trồng thủy sản đã hơn 10 năm nhưng cách đây 3 tháng hợp tác xã mới được làm thủ tục, chuẩn bị cho việc được cấp sổ, giao diện tích mặt nước.
Ngay cả với doanh nghiệp có tiềm lực tài chính, khoa học kỹ thuật, đầu tư vào nuôi biển cũng gặp những khó khăn tương tự. Đây là vùng nuôi xen canh rong sụn với hàu sữa của một doanh nghiệp liên kết với Hợp tác xã ở địa phương, mỗi năm mang lại cho thành viên hợp tác xã doanh thu hơn 1 tỷ đồng. Doanh nghiệp này đặt mục tiêu sẽ nhân rộng các chuỗi liên kết và phát triển nuôi biển theo quy mô công nghiệp. Vậy mà mất 7 năm trời ròng rã ngược xuôi họ mới xin được giấy phép cho một dự án tại Quảng Ninh.
Một giấy phép cho một dự án nuôi biển phải qua5 bộ, ngành: Bộ Quốc phòng, Bộ Giao thông - Vận tải, Bộ NN, Bộ Kế hoạch - Đầu tư, Bộ Tài nguyên - Môi trường. Sự chồng chéo trong quản lý cùng với việc thiếu quy hoạch không gian biển đã khiến các địa phương lúng túng, khó giao mặt biển cho doanh nghiệp đầu tư.
Theo đề án nuôi biển đến năm 2030, tầm nhìn 2045 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, đến năm 2025, tức là trong 1 năm tới, sản lượng nuôi biển đạt 850.000 tấn, xuất khẩu khoảng 1 tỷ USD. Đến năm 2030 đạt 1,45 triệu tấn và 2 tỷ USD giá trị xuất khẩu. Tuy nhiên từ hạ tầng sản xuất, quy hoạch, công nghệ, thị trường đều cho thấy sựchưa sẵn sàng theo đúng mục tiêu đề ra.
Vùng biển Việt Nam có diện tích trên 1 triệu km2, cho thấy tiềm năng nuôi biển là rất lớn. Trở thành quốc gia mạnh về biển là khát vọng lớn, và để trở thành thực tế thì đòi hỏi quyết tâm rất cao của cả các địa phương ven biển, doanh nghiệp và nhiều bộ, ngành liên quan./.
PHÒNG THỜI SỰ