Thu nhập nhiều thì phải đóng thuế nhiều. Thế nhưng có bất cập hiện nay, những người nghèo cũng vẫn đang phải đóng thuế nhiều, đó là thuế giá trị gia tăng. Đây là loại thuế gián thu đánh vào các sản phẩm tiêu dùng, sử dụng mà không đánh trực tiếp vào thu nhập
Thông tin này được đưa ra tại Hội thảo công bố kết quả nghiên cứu “Phân tích cấu trúc, xu hướng và gánh nặng về thuế” do Viện nghiên cứu kinh tế và chính sách, phối hợp với Liên minh công bằng về thuế tổ chức ngày 16/12 tại Hà Nội
Thuế giá trị gia tăng chiếm vai trò quan trọng trong gánh nặng thuế, phí các hộ gia đình Việt Nam. Trung bình mỗi hộ sử dụng 6,28% thu nhập để đóng loại thuế này. Và gánh nặng thuế phí tập trung ở 2 đồng bằng sông Hồng và Đông Nam Bộ
Bà Lý Phương Duyên - Giảng viên Khoa thuế, Hải quan - Học viện Tài chính cho biết : “Có 1 xu hướng là bỏ thuế suất 5% đi, để thu chung mức thuế suất 10% thôi. Vậy khi mà bỏ thuế suất 5% đi thì người thu nhập thấp thường mua thực phẩm nhiều hơn. Vậy trong trường hợp này có ảnh hưởng đến tính công bằng không? Vì tất cả mọi người thu nhập như nhau đều phải chịu thuế suất 10%?”
Theo các chuyên gia tại hội thảo, nghiên cứu đã chỉ ra tỷ trọng chi tiêu của nhóm người nghèo dành cho lương thực, thực phẩm, những thực phẩm thiết yếu nhiều hơn người giàu. Trong khi nhóm người nghèo dành 57% thu nhập cho lương thực thực phẩm thì người giàu con số này là 28%. Mà nhóm lương thực thực phẩm thì đang bị đánh thuế từ 5 đến 10%
T.S Nguyễn Việt Cường - Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu phát triển Mekong cho hay : “ Nông thôn thì người nghèo họ thường tiêu dùng nhiều ở chợ cóc. Tiêu dùng như vậy thì chưa chịu điều chỉnh ngay của thuế VAT điều chỉnh. Để biết được chính xác người nghèo thiệt hại ntn thì phải điều tra xem là họ mua các sản phẩm ở cửa hàng, có chịu thuế VAT là bao nhiêu, để lượng hóa chính xác tác động thì phải có điều tra riêng.”
Trong giai đoạn 20216-2020, thuế giá trị gia tăng VAT đang chiếm tới 60% tổng số thu của thuế gián thu, có nghĩa dòng thuế này đang có chiều hướng tăng lên. Các chuyên gia cho rằng cần có nghiên cứu kỹ hơn để tính toán việc điều chỉnh thuế VAT như thế nào cho phù hợp, để dòng thuế này không phải là gánh nặng cho người nghèo.
Phòng Thời sự
Đài PTTH Lâm Đồng