Quản lý nhà kính sản xuất nông nghiệp thích ứng với biến đổi khí hậu

 

 
Báo cáo tại hội thảo cho thấy: toàn tỉnh Lâm Đồng hiện có gần 5.700 ha nhà kính, trong đó, nhiều nhất là Thành phố Đà Lạtvới hơn 2.900ha; tiếp đến là huyện Lạc Dương với gần 1.650 ha. Ưu điểm của nhà kính là tạo tiểu khí hậu phù hợp với yêu cầu sinh thái của từng loại cây trồng. Nếu sử dụng nhà kính chuẩn sẽ tạo sự đồng bộ phát huy tác dụng các thiết bị công nghệ cao trong một trang trại, đặc biệt là tiếp cận nông nghiệp thông minh.

Canh tác trong nhà kính giảm từ 30-50% vật tư nông nghiệp so với trồng ngoài trời, giảm công chăm sóc, kiểm soát quá trình sinh trưởng và phát triển cây trồng. Tuy nhiên nhà kính bộc lộ một số hạn chế như: phá vỡ cảnh quan, mỹ quan đô thị, tính đa dạng sinh học trong canh tác bị hạn chế, tích lũy mầm mống sâu bệnh nếu công tác vệ sinh đồng ruộng không tốt. Do tỷ lệ sử dụng nhà kính không đạt chuẩn sẽ tạo dòng chảy lớn, gây bồi lắng tại các ao, hồ và lòng suối, gây lũ quét, ngập cục bộ, làm giảm khả năng thẩm thấu nước dẫn đến nguy cơ giảm mực nước ngầm, nhiệt độ trong nhà kính tăng so với môi trường bên ngoài từ 3-5 0 C.

 

 Do những bất cấp trên, từ tháng 1/2023, Lâm Đồng đã triển khai đề án quản lý nhà kính, thúc đẩy sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao thích ứng với biến đổi khí hậu đến năm 2030 với mục tiêu giảm thiểu nhà kính, tiến tới xóa bỏ nhà kính vùng nội ô Đà Lạt. Quá trình triển khai đề án đã đẩy mạnh công tác tuyê truyền, vận động nâng cao nhận thức trong nhân dân về tác hại nhà kính, nhập khẩu các giống, triển khai một số mô hình sản xuất ngoài trời.

Nhưng quá trình thực hiện đề án gặp một số khó khăn do không có cơ chế quản lý, kiểm soát, giám sát diện tích nhà kính. Việc giải quyết hiện trạng hiện có của nhà kính tại khu vực các phường của thành phố Đà Lạt sau hơn 20 năm phát triển đại trà, thiếu sự kiểm soát là khá phức tạp đòi hỏi nhiều công sức, thay đổi tư duy của người sản xuất và cần có sự tham gia của các cấp, các ngành và sự hưởng ứng của người nông dân và các doanh nghiệp.

Trong lúc đó, nhu cầu nguồn vốn xây dựng mới, cải tạo nhà kính đạt chuẩn để sản xuất nông nghiệp công nghệ cao là rất lớn; thực tế sản xuất hiện nay nhiều loài rau, hoa không thể sản xuất hiệu quả ngoài trời. Vì vậy, hội thảo đã đưa ra các để xuất để thực hiện quản lý, giảm thiểu nhà kính như: Điều chỉnh lộ trình, mục tiêu thực hiện đề án phù hợp với điều kiện, tình hình thực tế; các ngành, địa phương khẩn trương xây dựng rà soát các quy định, chính sách để quản lý nhà kính; Tổ chức trồng cây cây xanh, chống rửa trôi xói mòn; lựa chọn các loại cây xanh phù hợp trồng vành đai và trong khuôn viên nhà kính.

Đồng thời tỉnh cần xác định cụ thể các khu vực được phép xây dựng nhà kính sản xuất nông nghiệp trong các quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.Nghiên cứu, đề xuất cơ chính sách đặc thù phù hợp và nguồn lực cụ thể để hỗ trợ người dân chuyển đổi sinh kế người dân khi chuyển đổi sản xuất ngoài nhà kính.