Theo thống kê, TP.HCM đạt mức cao nhất cả nước về đối tượng tham gia BHXH bắt buộc trong độ tuổi lao động (với 53%), thế nhưng về đối tượng tham gia BHXH tự nguyện thì thành phố đứng cuối bảng. Vì sao việc phát triển BHXH tự nguyện ở TP.HCM lại gặp khó khăn, số người tham gia rất thấp?
Tiệm cắt tóc của anh Nguyễn Minh Dũng, ở quận 11, đã hoạt động 22 năm nay. Thu nhập từ cửa tiệm không cao nhưng cũng đủ giúp đảm bảo đời sống gia đình. Năm nay do tác động của dịch Covid-19, việc làm ăn khó khăn hơn, nhiều thời điểm tiệm phải đóng cửa. Đây cũng là lúc anh Dũng quan tâm tìm hiểu nhiều hơn về chính sách bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Anh Nguyễn Minh Dũng, Quận 11, TP.HCM nói : Mình muốn biết quyền lợi của mình, tìm hiểu về những cái mình chưa biết để tham gia bảo hiểm về sau, cho con gái với mình/nếu tài chính của mình ổn thì mình tự nguyện tham gia liền.
Trường hợp chủ động tìm đến với BHXH tự nguyện như anh Dũng không nhiều. Việc phát triển BHXH tự nguyện ở các quận, huyện gặp khó khăn, số người tham gia rất thấp. Theo nhận định của cơ quan chức năng, một phần do tâm lý của người dân không mặn mà, thiết tha với BHXH tự nguyện, còn một nguyên nhân quan trọng nữa là việc phổ biến chính sách BHXH tự nguyện chưa đạt yêu cầu.
Ông Phạm Công Trúc, Phó giám đốc BHXH Quận 11, TP.HCM nói : Đối tượng lao động tự do tương đối nhiều, nhưng việc am hiểu về chính sách bảo hiểm xã hội tự nguyện cũng như quyền lợi của BHXH TN còn hạn chế, thứ 2 nguồn thu nhập của họ không cao.
Rầm rộ như khi BHXH TP phối hợp bưu điện ra quân tuyên truyền người dân tham gia BHXH tự nguyện hồi đầu năm 2020 cũng chỉ thu hút được 514 người tham gia, trong khi cả nước phát triển được 24 ngàn người. Điều này cho thấy công tác tuyên truyền vận động cần linh hoạt, chủ động và phù hợp hơn với điều kiện, tình hình thực tế.
Ông Nguyễn Công Tâm, Phó giám đốc BHXH quận Tân Phú, TP.HCM cho hay : Chúng tôi phải khoanh vùng, phân loại ra, nhắm vào đối tượng nào trước, dàn trải ra khai thác hết, nhà nào mình cũng đến gõ cửa thì không được. Hiện chúng tôi đang nhắm đến đối tượng những người đang tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình.
TP.HCM đang đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động và triển khai nhiều giải pháp nhằm thu hút người dân đến với BHXH tự nguyện như cải tiến thủ tục hành chính khi giao dịch, đề xuất tăng quyền lợi, mở rộng phạm vi chế độ của người lao động được hưởng so với hiện nay theo hướng linh hoạt hơn. Khi người dân hiểu rõ chính sách, việc phát triển BHXH tự nguyện sẽ thuận lợi.
Chị Trần Ngọc Mi, Quận 11, TP.HCM nói : Em hiện đang làm công việc tự do, em đã mua BHYT cho cả của em rồi, lý do mua vì BHYT sẽ giúp một phần cho mình khi mình bệnh nên em thấy nó quan trọng nên mua cho cả nhà.
Ông Nguyễn Quốc Thanh, Phó giám đốc BHXH TP.HCM cho biết : Phải có thời gian tuyên truyền vận động để người dân hiểu rõ chính sách này, như vậy cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự vào cuộc của thành ủy, ủy ban đến các địa phương, hội đoàn thể, vào cuộc tuyên truyền.
Số lượng tham gia BHXH tự nguyện tại TP.HCM hiện đạt khoảng 18.000 người. Con số này rất thấp so với đối tượng BHXH bắt buộc, trên 2,3 triệu người. Nhưng đáng mừng là so với cùng kỳ 2019 đã tăng khoảng 3,5%. Đây là điều khích lệ cho những nỗ lực tuyên truyền, đổi mới phương thức thực hiện của thành phố.
Phòng Thời sự
Đài PTTH Lâm Đồng