Dân tộc Xa Phó là một trong số những dân tộc còn ít người nhất ở nước ta hiện nay. Bởi vậy, việc bảo tồn và gìn giữ bản sắc văn hóa độc đáo của đồng bào Xa Phó là vô cùng cần thiết trước những tác động không nhỏ của nhịp sống hiện đại, sự giao thoa và thâm nhập mạnh mẽ của các sắc thái văn hóa khác.
Chị Hù Khủ Khá ở thôn Nậm Sang, xã Liên Minh, thị xã Sapa, đã được bà và mẹ dạy thuê và khâu trang phục dân tộc từ khi còn rất nhỏ. Mỗi nét hoa văn độc đáo đều thể hiện sự sáng tạo rất riêng của chị trong tổng thể chung vừa cầu kỳ mà vừa tinh tế. Những phụ nữ Xa Phó thường giành cả năm trời để sáng tạo nên những bộ trang phục độc đáo này.
Bản sắc của người Xá Phó không chỉ được thể hiện rõ nét trên trang phục mà còn hiện hữu trong những làn điệu dân ca, dân vũ uyển chuyển, nhịp nhàng được hình thành từ cuộc sống lao động, sản xuất . Múa xòe, múa kéo sợi, múa gùi, múa đi lấy nước, múa khăn… mỗi điệu múa đều lấp lánh vẻ đẹp của lao động sản xuất.
Theo các chuyên gia nghiên cứu về dân tộc, giá trị của bản sắc của người Xa Phó là rất độc đáo và thể hiện tinh hoa ở mức độ cao. Tuy nhiên, những khó khăn trong đời sống và sự tác động của yếu tố hiện đại có thể làm mai một những nét đẹp truyền thống vốn có từ ngàn đời.
Những năm gần đây, nét đẹp văn hóa dân tộc Xá Phó nói riêng và các dân tộc thiểu số ở vùng cao Lào Cai nói chung đang dần được khôi phục để trở thành sản phẩm du lịch, thu hút du khách trong và ngoài nước, từ đó góp phần nâng cao đời sống cho đồng bào. Đây là hướng đi mới mở ra cơ hội thoát nghèo từ chính việc gìn giữ, bảo tồn những giá trị văn hóa của các dân tộc./
Phòng Thời sự