Để tận dụng nguồn rơm của nông dân sau mỗi mùa thu hoạch lúa, năm 2016, nông dân Trần Đức Mạnh (ở xã Suối Hiệp, huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa) đã sáng chế thành công máy cuốn rơm đa năng vừa hút rơm, vừa cuốn rơm và cột rơm thành từng cuộn để dễ dàng bảo quản và vận chuyển
Hàng năm, trên địa bàn tỉnh, tương ứng với diện tích trồng lúa khoảng 43.400ha, thì số rơm rạ sau mỗi mùa vụ thường lên tới hơn 300.000 tấn/năm. Thông thường, sau khi thu hoạch, nông dân thường đốt đồng để xử lý rơm rạ, gây ô nhiễm môi trường. Số khác thì cắt rơm để làm thức ăn chăn nuôi hoặc ủ phân vi sinh, tốn nhiều thời gian và nhân lực. Từ thực tế đó, năm 2016, nông dân Trần Đức Mạnh đã chế tạo thành công máy cuốn rơm trên nền tảng cải tiến máy gặt đập liên hợp đã qua sử dụng. Máy hoạt động 1 ngày (8 giờ) tốn khoảng 12 lít dầu, thu được 500 bánh rơm, khối lượng 17 - 18kg, năng suất 50 cuộn/giờ. Máy được nhiều người sử dụng đánh giá là vận hành ổn định, bền và đảm bảo chất lượng, giá thành lại rẻ hơn so với cùng chủng loại máy có xuất xức từ nước ngoài.
Để nâng cao chất lượng máy, năm 2018, Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH-CN Khánh Hòa đã phối hợp với ông Mạnh thực hiện đề tài “ Hoàn thiện thiết kế và chế tạo máy cuốn rơm phù hợp với điều kiện tại Khánh Hòa”. Sau hơn 1 năm, nhóm nghiên cứu đã hoàn thiện thiết kế và chế tạo thành công 1 máy cuốn rơm (có tên MCR-KH01) phù hợp với điều kiện Khánh Hòa, khắc phục được các hạn chế so với máy cũ, bổ sung thêm bộ phận cắt thân rạ. Kết quả thử nghiệm cho thấy, bộ phận cắt được sát gốc rạ, tăng khối lượng cuộn rơm, rạ lên 10% so với cuộn rơm thông thường. Đối với bộ phận thu gom, nhóm nghiên cứu đã vận dụng cơ cấu trục xoắn tải lúa của máy gặt đập liên hợp và có sự điều chỉnh một số chi tiết nhằm phù hợp với tính chất thu gom thân rạ.
Trong quá trình thực hiện, người điều khiển có thể điều chỉnh máy để đạt các tốc độ thu rơm khác nhau với khối lượng cuộn rơm khác nhau phù hợp với yêu cầu thực tế. Với tốc độ từ 5,4 đến 5,6km/giờ, hiệu suất tiêu hao nhiên liệu của máy gần 2 lít dầu/giờ, đạt năng suất thu gom 75 cuộn/giờ, loại 20kg/cuộn.
Theo đánh gía của Sở Khoa học và Công nghệ, máy cuốn rơm MCR-KH01 đã thể hiện được tiện ích và ưu điểm vượt trội, góp phần giảm thời gian thu hoạch rơm rạ, đáp ứng lịch thời vụ cho người dân. Đồng thời, người dân tận thu được rơm, rạ, có thêm thu nhập. Sở KH-CN đã giao sản phẩm về đơn vị thực hiện đề tài tiếp tục cho nghiên cứu cải tiến máy hoàn thiện hơn nữa để đưa vào sản xuất thương mại hóa, đáp ứng nhu cầu phục vụ người dân.
Phòng Thời sự
Đài PTTH Lâm Đồng